[Eibergen]
Rondom klassieke muziek hangen veel vooroordelen, zoals alleen voor ouderen, moeilijk toegankelijk, en het aanbod is hoofdzakelijk in concertzalen in de grote steden. Hoewel vooroordelen en waarheden sowieso niet goed hand in hand gaan, laat Podium Eibergen zien dat er ook in de Achterhoek op een laagdrempelige manier exclusieve klassieke muziek te beluisteren valt.
Tekst: Rob Weeber Foto: Janette van Egten
Toen het gezin van Hans-Evert en Josine Brackman-Pijnacker Hordijk nog in Amsterdam woonde, bracht het regelmatig een bezoek aan de streek rondom Eibergen. Het was het verschil tussen het leven in de grote, drukke stad en de rust, vrijheid en natuur van het platteland. Josine kwam bovendien vroeger regelmatig in Barchem. “Als klein meisje wilde ik altijd al boerin worden,” legt ze haar voorliefde voor de natuur en het platteland uit. Het zou echter anders lopen. Ze behaalde haar staatsexamen dwarsfluit, studeerde af als neerlandica en trof in Hans-Evert Brackman een echtgenoot met klassieke wortels en een creatieve geest.
Pianomoeder van Nederland
Opa Nico Hoogerwerf was pianodocent en tijdens de TweedeWereldoorlog directeur van het Haarlems Muziek Instituut. Hij werd opgepakt wegens het verbergen van onderduikers. Dochter Frieda nam toen op 18-jarige leeftijd zijn pianolessen over. Zij zou later de bijnaam ‘pianomoeder van Nederland’ krijgen. Frieda trouwde met Hans Brackman en het paar kreeg vier zonen waarvan er twee concertpianist werden. Zoon Hans-Evert speelde viool, maar koos voor een opleiding aan de Gerrit Rietveld Academie. Hij vestigde zich als zelfstandig ontwerper in Amsterdam en trouwde met Josine. Samen kregen ze zoon Tim en dochter Anne. Tim is inmiddels een internationaal gevierd violist en artistiek leider van het Podium Eibergen. Dochter Anne studeerde piano aan het conservatorium, maar besloot uiteindelijk van muziek niet haar beroep te maken.
Voorzien in een behoefte
Het organiseren van huisconcerten begon al achter in de tuin in Amsterdam. Zo ontstond het ‘Festival voor vrienden’, georganiseerd door de kinderen met hun Brackman Trio en hun muzikale vrienden. In 2018 besloot het gezin naar de Achterhoek te verhuizen. “Toen we vanuit het westen hierheen verhuisden, wilden we absoluut de huisconcerten voorzetten,” begint Josine, zakelijk leider van Podium Eibergen. “In november zaten we bij de notaris voor de oprichting van Podium Eibergen en in december organiseerden we ons eerste concert. Maar na iets meer dan een jaar brak de coronacrisis uit. Dat verstoorde ook de verdere promotie voor ons initiatief. Toch hadden we direct al veel positieve reacties. ‘Jullie voorzien in een behoefte’ werd er gezegd.”
Andere ‘opstelling’
Tim en Anne begonnen al vroeg met hun muzikale opleiding, maar Josine relativeert de gedachte aan een uitsluitend streng gedisciplineerd bestaan. “Tim zag op zijn tweede verjaardag de viool van Hans-Evert liggen en had pas oog voor zijn eigen cadeau nadat hij het instrument in handen had gehad. Les kreeg hij vanaf z’n vijfde. Maar het is echt niet zo dat zijn leven uit slechts de viool bestond. Ieder kind heeft een leven buiten de muziek.” Ook een veelgehoorde opvatting dat klassieke muziek niet voor jonge mensen is, nuanceert ze. “Bij klassieke muziek hoort een andere ‘opstelling’ dan bij andere genres zoals popmuziek. Klassieke muziek is geen achtergrondmuziek, je moet er vaak letterlijk voor gaan zitten om te horen wat er in de muziek gebeurt. Zeker als je live met klassieke muziek in aanraking komt, gaat de muziek meer leven. Dat geldt ook voor jongeren, is mijn ervaring. Maar jongeren onder elkaar kiezen er natuurlijk eerder voor om te chillen in het Vondelpark dan om samen te zitten bij een concert.”
Laagdrempelig Podium Eibergen heeft als doel het organiseren van educatieve projecten en culturele evenementen op kleine podia in Eibergen en omstreken. Het moet voor jong en oud laagdrempelig, makkelijk toegankelijk, maar wel exclusief zijn. Het podium wil geen concessies doen voor ‘makkelijke muziek’. “Er zijn meerdere manieren om klassieke muziek te laten beleven,” legt Josine uit. “Tim en zijn vriendin, violiste Floor Le Coultre, gaven bijvoorbeeld ‘concerten op het erf’ door heel Nederland. Ook in klassieke muziek zit een verhaal dat je de toeschouwer wilt laten horen. Als artistiek leider nodigt Tim vooral jonge musici uit zijn (internationale) netwerk uit die de verbinding met de luisteraars kunnen bevorderen. Zij krijgen uitleg omtrent het programma en mogen vragen stellen. Om dat te kunnen doen, kiezen we uitsluitend voor kleinere podia. We hopen ook snel weer nieuwe concerten te kunnen brengen, zodat de Achterhoekers ontdekken dat ze klassiek ook mooi vinden en hier terecht kunnen.”
Naast het geven van concerten, organiseert Podium Eibergen ook ander activiteiten, zoals de Masterclass viool. Onder andere twee violisten uit Berkelland kregen les van Tim en andere professionals. Zo willen ze ook musici met elkaar in contact brengen die elkaar nog niet kennen. “We krijgen veel aanvragen van musici en organisaties die zich willen verbinden met ons, maar het aanbod is groter dan onze mogelijkheden. Een ding staat bij ons altijd voorop: “Wie bij onze concerten optreedt, krijgt altijd fatsoenlijk betaald.”
www.podiumeibergen.nl