Tekst en foto’s: Feikje Breimer

De potloodlijn die iedereen verbindt

[Doetinchem]

Wat kan nog wel? Lang Leve kunst en Naoberschap omvat tal van kunstzinnige activiteiten voor ouderen waarbij ontmoeting centraal staat. Alle initiatieven van de Gruitpoort leken dit voorjaar in het water te vallen. In de tuin van één van de vrijwilligsters ontstond de oplossing: Kunst door de Brievenbus.

Ankie: ‘Voor iedere nieuwe opdracht gaan de tandwielen in mijnhoofd draaien en teken ik zelf eerst iets.’

Trees Horstink uit Steenderen stond in april voor haar raam en bekeek het uitzicht voor het eerst met andere ogen. “Uiteraard had ik vaak naar buiten gekeken, maar nu kreeg ik een brief met de vraag om mijn uitzicht te tekenen. Natuurlijk weet ik dat dat daar de toren van de Remigiuskerk is. De grote beuk die voor de kerk staat, vind ik prachtig, hij kwam toen net in blad. Ik heb mijn vensterbank getekend en daar achter die prachtige bomen op straat.”   

Kunstenares Ankie van den Nieuwenhuijzen uit Ulft had zich in maart net aangemeld als vrijwilligster bij de Gruitpoort om contacten op te doen. Van bezoeken aan huis met kunstzinnige projecten kon geen sprake meer zijn.

Samen met projectleider Maria van der Post en vrijwilligster Nel van der Meulen, Alice van Goor en Ria Pelgrom hield ze overleg in haar achtertuin. Op ruime afstand van elkaar bedachten ze een antwoord op de vraag ‘Wat kan nog wel?’ Serie A was het experiment dat uit dit overleg ontstond.

Ankie maakt al jaren kleine kunstwerkjes op briefkaartformaat en stuurt die naar vrienden en familie. Als ze nu eens opdrachten op briefkaartformaat per post aan deelnemers gingen sturen?

Marga: ‘Het tekenen haalt het kind weer in je naarboven.’

De vrijwilligers van Lang Leve Kunst en Naoberschap benaderden deelnemers uit voorgaande projecten en vroegen rond in hun omgeving. Nel kende Trees nog van Vrouwen van Nu in Steenderen en stelde haar voor het gewoon een keer te proberen. En zo ontving Trees opdracht A1 van Kunst door de Brievenbus. Inmiddels is het blad alweer van de beuk gevallen en is ze ruim twintig opdrachten verder. Ze was een van de eerste deelnemers, inmiddels zijn dat er honderd.

 ‘Niets moet! Je kunt een opdracht op je eigen manier invullen.’

Bloem uit één lijn  

Nel woont in Hummelo en stapt net als Ria regelmatig op haar fiets om de post met opdrachten rond te brengen. “In de eerste envelop hebben we ook kleurpotloden gestopt zodat we zeker wisten dat iedereen kon meedoen. Deelneemster Trees heeft jaren schilderles gevolgd maar er zijn ook deelnemers die sinds hun kindertijd niet meer getekend hebben. Omdat ontmoeting voor ons belangrijk blijft, hebben we bedacht hoe we dat binnen dit project konden vorm geven. We hebben de deelnemers gevraagd foto’s te maken van de resultaten van hun opdrachten of we gingen naar de mensen toe om een foto voor het raam te maken.”

Kunstenares Ankie en vrijwilligers Alice en Ria staan garant voor de kwaliteit van de opdrachten. Serie B begon met de opdracht om met een zwarte pen een bloem te tekenen uit één lijn, dus zonder de pen tijdens het tekenen op te tillen. “Het is echt niet alleen een uitdaging voor ouderen. In het begin was ik verbaasd dat de deelnemers de opdrachten echt uitvoerden en het leuk vonden. In een andere opdracht vroegen we mensen een half zelfportret te tekenen en dan de kaart aan iemand anders te geven die op de andere helft hun portret maakte. Zo hebben we steeds geprobeerd een vorm van ontmoeting te realiseren. Er is ook een hulplijn voor wie vastloopt en even geen inspiratie heeft.”

Kunst van het ouder worden

Trees geeft graag een eigen draai aan de opdrachten. “Ik merk dat ik er veel van mijzelf in steek. Wat ik maak is geen hoogstaande kunst maar het is wel een kunst. Net zoals op een prettige manier ouder worden een kunst is. Ik ben nu 84 jaar en natuurlijk heb ik ook verdriet gekend in mijn leven. Mijn man is vrij plotseling overleden en ik heb een dochter verloren aan MS, voor je het weet sta je in de gang van het appartementencomplex waar ik woon alleen nog maar te praten over nieuwe heupen en knie-operaties. Ik zoek mijn inspiratie in positieve dingen en mooie herinneringen. Voor één van de opdrachten moesten we twee landschappen samenvoegen. Ik heb twee foto’s in zwart-wit afgedrukt. Eentje van mij en mijn man op de Brennerpas en eentje van de kastanjeboom die ik nog samen met mijn zoon heb gepoot.”

Ze houdt het kunstwerkje voor het raam en Nel maakt de foto. “Kijk”, zegt Nel, “dat is zo mooi aan dit project. Niets moet, je kunt een opdracht op je eigen manier invullen. We hebben ook twee deelnemers die de opdrachten samen met hun twee kleindochters uitvoeren. Zo zien en spreken ze elkaar weer op een andere, creatieve manier. Wat ik zo bijzonder vind is dat echt iedereen wat anders maakt. Ik maak de foto’s van de resultaten altijd met veel plezier. Zo zie en spreek je toch nog mensen in deze tijd.”

Kunst door de Brievenbus  

Speciaal voor alle creatieve ouderen is het gratis project ‘Kunst door de Brievenbus’ van de Gruitpoort. Ruim 100 deelnemers uit de gemeenten Doetinchem, Doesburg, Bronckhorst, Montferland en Oude IJsselstreek zijn aan het tekenen geslagen.

Deelname is kosteloos en is telkens voor 6 opdrachten. Wilt u meedoen aan Kunst door de Brievenbus? Geef uw naam, telefoonnummer, adres of e-mailadres aan ons door via info@gruitpoort.nl o.v.v. ‘Kunst door de Brievenbus’ of bel naar 0314-34 09 43.


Meer info op www.gruitpoort.nl.