[Hengelo]
De Hengelose Rinske ter Welle (45) geeft mental coaching aan jonge meiden, die de ambitie hebben om topsportster te worden: ‘Veel meiden houden zichzelf klein.’
Tekst en Foto: Luuk Stam
Stel: als jonge hockeyster wil je het hoogste bereiken in je sport. Bij je club nadert een belangrijk en dus heel spannend selectiemoment. Je denkt er veel over na. Waar liggen je krachten? Wat kan er beter? Waar letten de trainers überhaupt op? “Vaak weten jonge meiden dat helemaal niet”, zegt sportloopbaancoach Rinske ter Welle. “En wat een trainer tegen hen zegt, daar vinden ze van alles van, maar dat spreken ze maar zelden uit.”
De Hengelose is ervan overtuigd dat trainers op deze manier lang niet altijd de beste keuzes maken en dat er dus veel talent onbenut blijft. Het is één van de redenen dat ze sinds een jaar coaching op mentaal vlak geeft aan jonge meiden met grote sportieve ambities, tot aan de Olympische Spelen aan toe. Daarnaast is ze bezig met het opzetten van masterclasses voor trainers en coaches met daarin handvatten die zij kunnen gebruiken om talentvolle meiden te helpen maximaal tot bloei te komen.
Mentale kwesties
Drie jaar terug startte Ter Welle – die jarenlang in het onderwijs werkte – haar eigen coachingsbureau Keuzekunst, in eerste instantie enkel gericht op studiekeuzebegeleiding. Dat veranderde nadat er in de afgelopen jaren steeds meer mentale kwesties in de sport naar buiten kwamen. Zo was het missen van het plezier in de sport één van de belangrijkste reden dat topvolleybalster Lonneke Slöetjes uit Varsseveld haar carrière beëindigde. “Ik dacht: hier moet ik iets mee”, vertelt Ter Welle, die zelf al haar leven lang fanatiek sport, de topsport op de voet volgt en in het verleden ook op scholen al veel topsporters begeleidde.
In haar nieuwe rol komt dan ook heel veel passie en werkervaring samen, maar waarom coacht ze alleen meiden? “Ik ben zelf een meisje en pubermeid geweest en weet hoe het is om te worstelen met issues waar jongens en mannen helemaal niet of op een andere manier mee dealen”, verklaart Ter Welle, die daarnaast vindt dat er in de sportwereld meer vrouwenenergie nodig is. “Trainers en coaches zijn bijna allemaal mannen en – hoe goed ze het ook doen – zij weten niet hoe het is om vrouw te zijn.”
Jonge vrouwen die niet op hun mondje zijn gevallen, die redden zich ook in de sportwereld vaak wel, merkt ze. Bij haar in de praktijk komen vooral talenten die van zichzelf wat meer teruggetrokken zijn. “Wat ik veel zie, is niet zozeer faalangst, maar straalangst”, legt Ter Welle uit. “Die meiden hebben wel het talent, maar vallen liever niet te veel op en houden zichzelf op die manier klein. Ik wil eraan bijdragen dat ook zij groter gaan spelen, lefgozers worden. Dat mag best. En trouwens, voor meiden die wel wat mondiger zijn, kan de manier waarop zij zichzelf neerzetten ook voortkomen vanuit onzekerheid.”
Podium
Of ze nou voetballen, volleyballen, tennissen, hockeyen of BMX’en, iedereen is hier welkom. De meiden komen vanuit alle hoeken van de regio – van Aalten tot aan Elst – naar Hengelo, vaak op aanraden van hun moeders. De eerste vraag is altijd: ‘Hoe zit jij in elkaar en wat betekent dat voor de manier waarop je sport?’ Vervolgens kan het over heel veel gaan: blessures, verliefdheid, problemen op school, scheidende ouders, maar vooral ook over het omgaan met druk, tegenslagen én succes.
Juist ook over succes, want als jonge sportster een podium durven te pakken – vaak ten koste van anderen – is geen vanzelfsprekendheid. En er komt meer op de jongeren af. “Als je veel talent hebt en je begint te volleyballen of te handballen, kom je al snel in een hoger team dan je leeftijdsgenoten te spelen, je gaat naar regiotrainingen en bondstrainingen”, schetst Ter Welle. “Voordat je het weet, zit je in een trein die maar doorgaat en doorgaat. Dan gaat bijvoorbeeld ook je ego een rol spelen, je ouders moeten erachter staan, financieel moet het kunnen enzovoort.”
Volgens de Hengelose sportloopbaancoach is het goed om bij dat soort ontwikkelingen stil te staan. Ze weet zelf precies wat het inhoudt. Dochter Kris (15) speelt tennis op nationaal niveau. De weekenden staan in het teken van wedstrijden en vaak lange autoritten. “Daarbij gaat het ook over durven kiezen, minder met je vrienden omgaan, feestjes overslaan of op tijd naar huis”, zegt Ter Welle, die benadrukt dat plezier de belangrijkste drive moet zijn. “Als je voor jezelf de keuze maakt dat je het graag wil, dan ben ik er ook van overtuigd dat je ook met plezier je resultaten kunt behalen.”
Samenwerken
Waar de Hengelose met haar coachingsbureau op dit moment ook nog studiekeuzebegeleiding verzorgt, hoopt ze zich in de toekomst volledig op de jonge sportvrouwen te kunnen richten. Ze werkt al samen met onder meer Achterhoek in Beweging en wil graag meer gaan samenwerken met trainers en coaches tot op het hoogste niveau. “Ook om hen te laten nadenken over bijvoorbeeld de wijze van selectie”, klinkt het. “Daarbij is het de vraag of de oude manier – die altijd heeft gewerkt – nog steeds werkt.”
Ter Welle wijst erop dat de huidige generatie jongeren opgroeit in een andere belevingswereld dan voorgaande generaties, in een cultuur waarin veel draait om de buitenkant. “Dat is iets waar trainers zich bij selecties bewust van zouden moeten zijn”, vindt ze. “Kijk je alleen maar naar de speelsters die vanaf het eerste moment technisch, tactisch en fysiek goed tot hun recht komen? Of kijk je ook naar het mentale vlak: hoe bevlogen is iemand? Hoe graag wil iemand? Dan komen uiteindelijk misschien wel heel andere speelsters bovendrijven.”
Die ene hockeyster, die dat spannende selectiemoment aan zag komen en heel graag wilde, kreeg van haar Hengelose sportloopbaancoach de opdracht om dé vraag – ‘Wat kan ik doen om meer zichtbaar te zijn?’ – gewoon eens aan haar trainer te stellen. “Dat ze dat durfde vond ik al geweldig”, vertelt Ter Welle. “Maar ze kreeg ook nog eens een fantastisch antwoord. Zij én haar trainer waren er hartstikke blij mee dat ze dit hadden besproken. Het gaat met haar nu als een tierelier, een prachtige voedingsbodem om verder te groeien.”